انصار: (د سلواغه31مه)، ډالرو له تېرو دوو کلونو راهیسې یې په هېواد کې ثابت حالت نه دی پیدا کړی او کله یې بیې لوړې او کله هم ټیټې وي چې په دواړو حالتو کې خلک زیانمنېږي.
د یادولو وړ ده چې تیره ورځ په کابل ښار کې یو ډالر په ۷۶ افغانۍ هم وپلورل شو چې له تېرو ورځو سره یې بیې ډېر توپیر لري.
په کابل کې یو شمېر هټیوال وايي چې د ډالرو په پورته کېدو سره په بازارونو کې د لومړنیو توکو د بیو په لوړېدو کې د پام وړ زیاتوالي راغلی او دوی یې سخت اندېښمن کړي دي.
هټیوال میزا حسین وايي، د ډالرو په لوړېدو سره د خوراکي توکو په بیو کې زیاتوالی راغلي او دوی هم مجبور دي چې د ډالرو بیو مطابق خپل توکي وپلوري.
« ډالر چې ښکته وي نرخونه هم ښکته، چې پورته شي نرخونه هم ورسره لوړېږي. د درېیو ورځو په جریان کې د یو کارټن غوړیو بیه کې تر ۵۰ افغانیو زیاتوالی راغلی.»
خو دا چې د ډالرو د بیو ثابت حالت پاتې کېدو لپاره باید څه وشي؟ په دې اړه د اقتصادي چارو شنونکی نازک میر زیارمل وایي:
«دلته د حکومت او د افغانستان بانک دنده دا ده چې دوی باید تورم کنټرول کړي او داسې پولی سیاست غوره کړي چې موږ له ستر نوساناتو سره مخ نه شو او د دې تر څنګ دوی باید کافي ډالر په اختیار کې ولري. له نړۍ سره باید اقتصادي تعامل هم ورغول شي.»
په کابل کې د صرافانو ټولنې رییس حاجي عبدالرحمن ځیرک هم مني په دې وروستیو کې په مارکېټونو کې د اسعارو نوسانات زیات شوي، خو ډاډ ورکوي چې دغه نوسانات د اندېښنې وړ نه دي او دا یو معمول امر دی.
نوموړی وايي، دا چې د افغانیو پر وړاندې د ډالرو بیې ښکته او یا هم پورته کېږي، تر ډېره د عرضې او تقاضا مسله ده چې کله ډالرو او کله افغانیو ته اړتیا زیاتېږي.
« زما په نظر د افغانستان بانک په کافي اندازه په خپلو ذخایرو کې بهرني اسعار لري او دا مسله د ااندېښنې وړ نه ده او کولی شی د افغانیو ارزښت لوړ وساتي.»
بلخوا، د افغانستان بانک مسوولین وايي چې یاد بانک پر دې توانېدلی چې په تېر یو کال کې د نورو بهرنیو اسعارو پر وړاندې د افغانیو ارزښت تر یوې کچې کنټرول کړي.
د افغانستان بانک ویاند حسب الله نوري کلید راډیو ته وویل چې په بازارونو کې د مبادلې په نرخونو کې د نوساناتو راتګ یا د بیو لوړېدل او ټیټېدل یوه عادي امر دی او په وینایې، د افغانستان بانک په بازارونو کې څارنه کوي، تر څو د نوساناتو مخه ونیسي.
« د افغانستان بانک پولي سیاست له بېلا بېلو ابزارو څخه کار اخلي چې افغانۍ د بهرنیو اسعارو په وړاندې خپل ارزښت له لاسه ورنه کړي.»
هېوادوال هم له دولت څخه غواړي چې د هغو بهرنیو اسعارو د بیو ارزښت ثابت ساتلو لپاره جدي هڅې وکړي چې د لوړېدو او ټیټېدو په صورت کې پر کور دننه په بازارونو کې د لومړنیو توکو د بیو پر لوړېدو ژر اغېز لري.
URL تعقيب: https://www.ansarpress.com/pashto/29903
سور صلیب: د افغانستان د اقتصادي سیستم د سقوط د مخنیوي هڅه کوو