حامد رشیدی
منازعات داخلی در دربار سعودی همزمان با شکست این کشور در جنگ یمن و افزایش هزینههای اقتصادی عربستان ادامه دارد. بحران در دربار سعودی بر سر جانشینی پادشاه عربستان نیز وارد فاز تازهای شده است. در چنین شرایطی دربار سعودی در وضعیتی متلاطم به سر میبرد و کارشناسان فرجام خوشی را برای این نظام متصور نیستند.
وقوع بحران اقتصادی در عربستان سعودی تحت تاثیر سیاست خارجی و داخلی این کشور، موضوعی نیست که دیگر سران آل سعود قدرت کتمان آن را داشته باشند. اعتراف اخیر و بیسابقه وزیر اقتصاد و برنامه ریزی
عربستان سعودی نسبت به هزینههای امنیتی و نظامی سنگینی که این کشور در یمن متحمل شده است، نشان از تشدید خشم و عصبانیت شاهزادگان سعودی از محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و پسر پادشاه عربستان است.
اخیرا عادل فقیه وزیر اقتصاد و برنامه ریزی عربستان سعودی برای نخستین بار از آغاز تجاوز به یمن اعتراف کرده است که عملیات نظامی آل سعود در یمن
هزینههای نظامی و امنیتی عربستان را به 5/3 میلیارد دلار افزایش داده است. این در حالی است که عربستان در سال 2016 میلادی با کسری بودجه 78 میلیارد دلاری مواجه خواهد بود.
این اعتراف در حالی صورت گرفته است که به صورت همزمان منابع خبری از اولین اقدام عربستان برای دریافت وام خبر میدهند. این موارد جملگی نشان دهنده بحران و کسری بودجهای است که عربستان را فرا گرفته است. دربار آل سعود نه تنها قدرت بازی در منطقه و نظام بین الملل را از دست داده است، بلکه در حوزه اقتصاد و سیاست داخلی نیز دچار معضلات عدیده ای گردیده است. تلاش محمد بن سلمان برای کنار زدن محمد بن نایف و تکیه بر تخت پادشاهی سعودیها آغاز گر دور تازهای از منازعه در ریاض بوده و خواهد بود.
این در حالی است که آل سعود ناچار است به زودی شکست رسمی خود در یمن را اعلام نماید. نیروهای مردمی، ارتش و انصارالله تاکنون ضربات سنگینی را بر مواضع سعودیها وارد کرده و ریاض به هیچ یک از اهداف خود در خصوص جنگ یمن دست پیدا نکرده است. در چنین شرایطی آل سعود بازندهای قطعی در یمن و منطقه محسوب میشود. در کشور سوریه نیز سیاست حمایت از گروههای تکفیری از جمله داعش( که همچنان از سوی آل سعود و ترکیه ادامه دارد) نتیجه ای جز بدتر شدن اوضاع به ضرر ریاض و آنکارا نداشته است.
وخامت اوضاع اقتصادی عربستان سعودی در آیندهای نزدیک در کنار دیگر عوامل شکست ریاض، به پاشنه آشیل آل سعود تبدیل خواهد شد. اعتراف همزمان مقامات وزارت اقتصاد عربستان نسبت به هزینههای تصاعدی جنگ در یمن و کسری بودجه سال آینده این کشور حالتی تصادفی ندارد! این اعتراف بیسابقه نقطه آشکارساز خشم و عصبانیت برخی اعضای کلیدی دربار از ماجراجوییهای شکست خورده در یمن و اصرار محمد بن سلمان مبنی بر استمرار این روند است. امروزه نارضایتیها در دربار آل سعود و اختلافات داخلی در آن به نقطه اوج خود رسیده است.
افزایش دامنه شکست نیروهای سعودی در یمن این روند را تشدید کرده است. هر اندازه زمان میگذرد، بر وسعت و دامنه شکست آل سعود در صنعا و عدن و مارب افزوده میشود. طی روزهای اخیر و مخصوصا پس از عملیات موفقیت آمیز یگان موشکی ارتش یمن که منجر به هلاکت دهها تن از نظامیان سعودی و اماراتی و مزدوران آنها شده است، نارضایتیها در دربار سعودی علیه محمد بن سلمان و طرفداران ادامه تجاوز به یمن افزایش یافته است. تعداد زیادی از شاهزادگان سعودی از ملک سلمان خواسته اند تا هر چه سریعتر برای پایان دادن به جنگ یمن و کاهش هزینههای
شکست در صنعا و عدن اقدام کند. کشمکشهای دربار سعودی در این خصوص نشان دهنده ترس اکثر اعضای آن از سقوط آل سعود در آیندهای نزدیک است. در مقابل، محمد بن سلمان تهدید کرده است که با شاهزادگان ناراضی در دربار برخورد کرده و آنها را به لحاظ سیاسی بایکوت خواهد کرد. با این حال با توجه به افزایش موج ترس و وحشت ناشی از ادامه شکست آل سعود در یمن، تعداد شاهزادگان ناراضی از پادشاه و محمد بن سلمان رو به افزایش است.
در نهایت اینکه در برهه زمانی فعلی نشانههای شکست و سقوط آل سعود بیش از هر زمان دیگری قابل مشاهده است. سقوط و زوالی که فرزندان عبدالعزیز را در آینده ای
نزدیک خواهد بلعید و به حکومت داری شوم و ضد مردمی آنها در ریاض خاتمه خواهد داد.