مقامها میگویند که ایالات متحدهی امریکا به شرکتی مستقر در سویس ۵ میلیارد دالر پرداخته است تا برای نیروهایش در افغانستان غذا تأمین کند، اما به دلیل سلسله قراردادهای بدون مناقصه، این شرکت (خدمات غذایی عالی یا سوپریم فود سرویس) از مالیه دهندگان امریکایی ۷۵۷ میلیون دالر بیشتر اخذ کرده است.
ایالات متحده بیش از ۱۰۰ ملیارد دالر را برای بازسازی افغانستان اختصاص داده است که نه تنها بازسازی و انکشاف این کشور را در بر دارد، بلکه آموزش و مسلح ساختن نیروهای امنیتی افغانستان نیز شامل آن میشود و مشاجره روی پرداختهای هنگفت صرف به همین شرکت، نمونهای است که نشان میدهد در جریان ۱۲ سال گذشته امریکا چگونه تقلا کرده است چگونگی پولهای مصرف شده را توضیح دهد. پس چه کسانی از جنگ پولدار میشوند؟
بررسیای که توسط (Foxnews.com) انجام شده، نشان میدهد که چندین شرکت با سوابق مشکوکشان قادر تلاش کردهاند تا در این کیک سهم قابل توجهی داشته باشند. با وجودی که (سوپریم فود سرویس) به عنوان یک شرکت خارجی فوقالعاده نفع برده است، اما چندین شرکت امریکایی با وجود تأخیرها، اتهامهای بازسازیهای کمکیفیت و اختلافهای درازمدت در مورد قراردادها در جریان ده سال گذشته، نیز شبیه پادشاهان شدهاند.
این در حالی است که (DynCorp International)،(KBR) و (Fluor Corporation) در سالهای اخیر، بزرگترین ولینعمتهای قراردادها در افغانستان بودهاند، گرچند (Flour Corporation) به اندازهی دو شرکت دیگر با شکایتها روبهرو نشده است.
منتقدان میگویند که قراردادهای بدون مناقصه- که بدون رقابت، به شرکت در معاملات بزرگ موقف انحصاری میدهد- و عدم نظارت بر قراردادها بعد از اعطای آنها، نه تنها به مصرف مبالغ اضافی کمک کرده است، بلکه در ضایعات، تقلب و سو استفادهها نیز نقش داشته است.
نیل گوردون، یک محقق در یک پروژهی نظارت بر اعمال حکومت در واشنگتن گفت: (این محصول جانبی رشد انفجاری در قرارداد بستن حکومت فدرال در یکدههی گذشته یا بیشتر از آن بوده است). وی در ادامه افزود: (قرارداد بستن بهویژه بعد از حملهی یازدهم سپتامبر، با سرعت باور نکردنیای رشد کرده است. حملات تروریستی واقعا بر آن تأثیر گذاشتهاند، بهویژه در امنیت ملی و متأسفانه نظارت دولت از این قراردادها با آن همگام نبوده است. به این دلیل است که اکنون ما شاهد مشکلاتی چون تقلب، ضایعات و سایر سو استفادهها هستیم).
مرکز اتحاد همگانی، سرازیر شدن میلیاردها دالر برای بازسازی افغانستان را (ثروتهای بادآورده) برای پیمانکاران میخواند. قانونگذاران با مراجعه به گزارشهای بیشماری که به مفقودالاثر بودن و اختلاس میلیاردها دالر پول امریکا اشاره دارند، آن را ناکامی و شرم برای یک سیستم ورشکسته میخوانند.
کمیتهی نظارت مجلس و کمیته اصلاحات دولت، در ماه آپریل در مورد پروندهی (Supreme Foodservice) که قرار بود غذا و آب نیروها را تأمین کند و قرار گزارشها، قرارداد ابتدایی آن در سال ۲۰۰۵، ۷۲۵میلیارد دالر ارزش داشت، جلسهی استماعیه دایر کردند. ادارهی لوجیستیک وزارت دفاع این شرکت را به اخذ ۷۵۷ میلیون دالر اضافی متهم میکند، البته این شرکت بعدا برخی از پولها را از طریق کاهش پرداختها جبران کرد. اما قانونگذاران شکایت دارند که این اداره که مسئول نظارت بر قراردادها است، به این شرکت اجازه داده است تا قبل از رسیدگی به اتهامهای مبنی بر اخذ پول اضافی توسط این شرکت، در قراردادهای بدون مناقصه دست داشته باشد.
در وسط این اختلافات، حکومت ایالات متحدهی امریکا در سال ۲۰۱۲ قرارداد جدیدی به ارزش ۸ میلیارد دالر را به (Anham )FZCO که در دبی مستقر است، اعطا کرد. اما با این وجود، قرار گزارشها، وزارت دفاع امریکا با این شرکت سویسی قراردادی به ارزش ۱٫۵ میلیارد دالر بست، تا کارش را در جریان مرحلهی گذار ادامه دهد.
این شرکت سویسی به نوبت خود ادعا میکند که هنوز یک میلیارد دالر دیگر نیز بدهکار است. میکایل شوستر، مدیر عامل (Supreme Foodservice) گواهی داد: (با وجود فعالیت در دورافتادهترین و خطرناکترین مناطق جهان، ما پیوسته عملکرد فوقالعاده داشتهایم، حتا بیش از نیازمندیهای قراردادی).
از (DynCorp International)، (KBR) و (Fluor Corporation) به عنوان سه شرکت امریکایی در برنامهی تقویت لوجیستیک داخلی نام برده شده بود، قرارداد چتری که از طریق آن تمام وجوه نظامی ایالات متحدهی امریکا برای بازسازی افغانستان (به استثنای آموزش نیروهای امنیتی افغانستان) جریان مییابد.
نظر به اعلان قرارداد در سال ۲۰۰۹، هریک از این سه قرارداد ارزش حداکثر ۵ میلیارد دالر در سال داشت. هرچند از آن زمان تا کنون (KBR) قراردادی را در افغانستان تحت این قرارداد دریافت نکرده است، قرار گزارشها، دلیل آن نظارت شطرنجی و عملکرد آن در قراردادهای قبلی (برنامهی تقویت لوجیستیک داخلی) بوده است.
در عین حال، DynCorp International و Fluor Corporation همین اکنون قراردادهای چندین میلیارد دالری را در داخل و خارج از (برنامهی تقویت لوجیستیک داخلی) در زمینههایی چون آموزش نیروهای امنیتی افغانستان و ارائهی خدمات غذایی به نیروها در اختیار دارند.
جان سوپکو، سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) سالها در جستوجوی این بوده است که پولهای مالیه دهندگان امریکایی به کدام جهت میروند؛ آیا پروژهها کاملا تعقیب میشوند و پیمانکاران و اشخاص انفرادی چگونه تلاش میکنند زمینهی فریب را مهیا کنند.
نظر به برآوردهای (کمیسیون قرارداد زمان جنگ کنگره) که اکنون از بین رفته، دریافته است، نتایج زیاد خوب نیستند. این کمیسیون خاطرنشان ساخته است که در سال ۲۰۱۱ در نتیجهی (ضایعات و تقلب) ۳۱ میلیارد دالر در افغانستان و عراق ناپدید شده است.
نتیجه، یک کابوس ایمنی بود، بخشی از ساختمان ترقوترق کرده و در گودال فرورفته است. نظر به گفتههای سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار)، DynCorp International مسئولیت این مشکلات و تعمیر لازم را برعهده نگرفته است. اما شرکت پول را دریافت کرد و قرارداد بسته شد.
در ضمن، سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان، سنجش کرد که DynCorp برای مصارف غذا صرف در یکی از پایگاهها بین سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ از حکومت ایالات متحدهی امریکا حدود یک میلیون پول اضافی دریافت کرده است. بعد از گزارش تند ارتش در سال ۲۰۱۰ که با استناد به وجوه حساب نشده، دریافت پول اضافی و مفقود بودن موجودی اسلحه به نشر رسیده بود و از عدم نظارت بر برنامههای تحت نظارت وزارت خارجه حکایت داشت، آموزش درازمدت نیروهای امنیتی توسط این شرکت تحت سوال قرار گرفت.
در حالی که این گزارش مستقیما DynCorp International را مورد انتقاد قرار نداده بود، پراتاب چاترجی، یک محقق در گروه تحقیقی CorpWatch در آن زمان خاطرنشان ساخت که DynCorp از اولین روزهای جنگ پولیس افغانستان را آموزش میداد.
در واقع بعد از انتقال مأموریت آموزش پولیس از وزارت خارجه به پنتاگون، DynCorp برندهی قرارداد دیگری از ارتش نیز شد. چاترجی در ادامه نوشته بود: (اگر تواناییهای نیروهای امنیتی افغانستان را معیار قرار دهیم، قرارداد به موفقیتهای چشمگیری دست نیافته است).
DynCorp به تلاشهایش برای دست یافتن به قراردادهای آموزش نیروهای ارتش ملی و پولیس که میلیونها دالر ارزش دارد، ادامه داده است. اشلی بروک، سخنگوی DynCorp در یک تماس کوتاه گفت که شرکت به خاطر غذا (مطابق به طرح پیشنهادی) از دولت پول دریافت کرده است. وی همچنین اتهامها در مورد پادگان کندز را نیز مورد بحث قرار داد و گفت که گزارشها در این مورد بر شرایطی استوار است که این قرارداد قبلا به افغانها سپرده شده بود، افغانهایی که مسئول نگهداری از این تأسیسات بودند. وی با ارسال ایمیلی نوشته است: (شرکت در شرایط نامعمول و مشکل، هرچه که ممکن بود را انجام داد، بهشمول انجام کارهای بدون هزینه به دولت).
در ضمن KBR به اخذ قرارداد پروژهها از حکومت ایالات متحدهی امریکا در عراق و سایر کشورها ادامه داده است. مارک لاویز، سخنگوی این شرکت گفت که بررسیهای ارتش از کار این شرکت نظر به گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) به این شرکت رتبهی بهتری داده است. وی گفت: (من فکر میکنم که بعد از یکدهه هنوز بین ارتش در میدان نبرد و ناظران ملکی اندکی گسست وجود دارد. اگر شما از مردم در عراق در مورد کیفیت کار ما میپرسیدید، من باور دارم که جز دید درخشان نسبت به کار ما، به چیز دیگری برنمیخوردید).
شفاخانهها و مکتبهای غیربهداشتی
بخش بزرگ بازرسیهای اخیر سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان به پیمانکاران بینالمللی ارتباط دارد. داستانها عموما شبیه هماند. میلیونها دالر مالیه دهندگان امریکایی به ساختوسازهای کمکیفیت، ناتمام، غیربهداشتی و نامصئون اختصاص یافتهاند.
سوابق دهشتناک و نظارت اندکاند. اگر توانایی نگهداری و پول کافی برای ترمیم بسیاری از پروژهها وجود نداشته باشد، احتمالا تعداد زیادی از آنها از بین خواهند رفت. نظر به گزارش سربازرس ویژه برای بازسازی افغانستان در سال ۲۰۱۲، این پروژهها شامل چهار مقر پولیس سرحدیاند که عیبهای جدیای ساختمانی و تسهیلاتی دارند و بعد از چهار سال هنوز بیاستفاده باقی ماندهاند.
گروه مهندسان ارتش ایالات متحدهی امریکا در سال ۲۰۰۸ قراردادی به ارزش ۱۹ میلیون دالر را به شرکت ساختمانی (Road and Roof Construction Company) اهدا کرد و نظر به گزارشها، عدم کنترول کیفیت، قصور در ساخت چهار پایگاه در پی داشته است. گفته میشود که یکی از این پایگاهها (غیرقابل اسکان) است. به علاوه، به شرکت ساختمانی شفیع حکیمی، ۶۰۰ هزار دالر پرداخت شده بود تا یک شفاخانهی ۲۰ بستر را در ولایت پروان اعمار کند. سیگار میگوید، وقتی کار اعمار این شفاخانه به اتمام رسید، بسیاری از تسهیلات این شفاخانه برای سلامتی بیماران مضر بود، بهویژه برای کودکان تازه تولدی که با آبهای کثیف شسته میشدند.
مشابه به این، یک مرکز آموزش و پرورش در ولایت بلخ که دارای چندین ساختمان است و اعمار آن توسط ادارهی توسعهی بینالمللی ایالات متحده راهاندازی شده است، بعد از پنج سال هنوز ناتکمیل است و از مشکلات ایمینی و صحی به ستوه آمده است.
نظر به بازرسی سیگار، قرارداد اعمار چند مرکز در سه شهر مختلف به ارزش ۲٫۹ میلیارد دالر به شرکت عراقی (Mercury Development) اعطا شده بود. مشکلات بیشمار در کار این شرکت دیده میشد و سرانجام پروژه از این شرکت گرفته شد. پیمانکاران افغانستانی کارشان را تمام کردند، اما نواقص ساختمانی زیادی در کار آنها وجود دارند.
با وجود آن، در بلخ برخی از کلاسها دایر میشوند، امری که باعث شد سیگار در گزارشش بنویسد: (ادارهی توسعهی بینالمللی ایالات متحدهی امریکا به قدر کافی اطمینان ندارد که این ساختمانها بعد از مدت زمانی سقوط نخواهند کرد).
مالیه دهندگان آشغال چندین میلیون دالری خریدند
در سال ۲۰۰۹ ارتش ایالات متحدهی امریکا به شرکت (International Home Finance & Development, LCC) ۵٫۴ میلیون دالر داد تا دو کورهی زبالهسوز بزرگ در یکی از مراکز در افغانستان اعمار کرده و آن را اداره کند. اما نظر به گزارشی که دو ماه قبل به نشر رسید، به دلیل نواقص موجود در ساختمان و ناکارآیی و عملکرد ضعیف پیمانکاران، ماشینها هنوز بدون استفاده باقی ماندهاند.
بعد از مسدود شدن اردوگاه شرنه در سال گذشتهی میلادی به دلیل خروج قریبالوقوع نیروهای امریکایی، هیچکسی نمیداند که سرنوشت این کورههای زبالهسوز چه خواهد شد. یک مقام در گزارشی که اخیرا نشر شده، گفته است: (آنها همین اکنون توسط افغانها و احتمالا به خاطر پرزههای آن پارچه پارچه شدهاند).
اما در اینجا چیزی بیش از پول مالیه دهندگان در معرض خطر قرار دارد. قرار بود این کورههای زبالهسوز جاگزین گودالهایی باشد که برای سوزاندن زبالهها در هوای باز استفاده میشوند، چیزی که عامل مشکلات صحی مضمن بسیاری از نیروهای بازگشته به امریکا پنداشته میشود.
سیگار در گزارشش گفته است که به دلیل اینکه این ماشینها مورد استفاده قرار نگرفتند، (کارمندان اردوگاه پیوسته در معرض انتشارات خطرناک قرار داشتند و میتوانستیم از ۵٫۴ میلیون دالر مالیه دهندگان استفادهی بهتر کنیم). وقتی از رفعت لودین، رییس و مدیر عامل این شرکت خواسته شد در این مورد اظهار نظر کند، وی ادعا کرد که در این تأخیر شرکت او مقصر نیست. آقای لودین در بیانیهاش گفت:(در زمان واگذاری، تمام کورههای زبالهسوز خوب کار میکردند و موضوع دیگری وجود نداشت. چیزی که بعد از ترک ما از آنجا اتفاق افتاده است، خارج از کنترول ماست).
منبع فاکس نیوز/شفقنا
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/1473